Kiedy odkładamy coś na później
Każdy ma czasami taki dzień, że decyduje się odłożyć załatwienie pewnych spraw na później. Niektórzy robią to częściej, a inni wolą tego unikać. Ciągłe odkładanie spraw na później ma swoje określenie – prokrastynacja. Takie działanie nie oznacza wcale, że jesteśmy leniwi. Psychologowie uważają ją za zaburzenie psychiczne, które potrafi naprawdę namieszać w życiu. Częste odkładanie spraw na później wpływa na przykład na efektywność pracy.
Prokrastynacja
Inne określenie na prokrastynację, to syndrom studenta. Można zobrazować jej cykl właśnie na przykładzie człowieka, który jest na studiach i na przykład ma za zadanie napisać pracę licencjacką albo jakąkolwiek inną. Na początku jest na to dużo czasu, mimo tego, że po drodze do głównego terminu są jeszcze inne ważne, to ten końcowy jest dla studenta najbardziej istotny. Student więc czuje spokój. Jednak po pewnym czasie odkładania rozpoczęcia pisania pracy, zaczyna odczuwać wyrzuty sumienia. Uczucie to wzmaga fakt, że znajomi już zaczynają opowiadać coś o swoich pracach, których pisanie rozpoczęli. Dla uzyskania chwilowego spokoju student usprawiedliwia się innymi ważnymi obowiązkami. Za pisanie pracy bierze się na kilka tygodni przed ostatecznym terminem jej złożenia, albo wcale nie podejmuje wyzwania. Oczywiście student postanawia, że następne zadanie wykona sprawnie i w terminie, jednak cykl powtarza się ponownie.
Pewne doświadczenia powodują prokrastynację:
- Jeśli odczuwasz ogromny lęk przed odpowiedzialnością – jeśli boisz się, że wykonanie zadań doprowadzi cię do sukcesu, który przyczyni się na przykład do awansu, a ten z kolei do odpowiedzialności i ważnych zadań – możesz być narażony na odkładanie obowiązków. Dzieje się tak w sytuacji, gdy ktoś obawia się przyjmować na swoje barki dużą odpowiedzialność.
- Perfekcjonizm – gdy wszystko chcesz zrobić jak najlepiej, a ewentualna porażka budzi w tobie lęk. Wówczas odkładasz bardziej wymagające zadania na później, aby uniknąć porażki związanej z jego nieprawidłową realizacją.
- Jeśli z góry ustalasz, że coś jest dla ciebie za trudne – sprzyja to bardzo prokrastynacji. Jeśli przekonujesz sam siebie, że zadanie jest dla ciebie za trudne, prawdopodobnie zechcesz odłożyć jego realizację na później, poprzez wyszukiwanie obowiązków, które muszą być wykonane na już.
- Problemy z koncentracją – w takiej sytuacji istnieje duże prawdopodobieństwo, że zechcesz odłożyć realizację zadania na później, na odpowiednią chwilę.
Pamiętaj, że nie każda sytuacja, w której odkładasz coś na później jest niepokojąca. Oto objawy, które mogą świadczyć o tym, że twoje działanie to prokrastynacja:
- częste odkładanie zadań na później
- częste wykonywanie zadań w ostatniej chwili
- wyrzuty sumienia, z powodu odkładania spraw
- obietnice, że już nie będziesz odkładać niczego na później i na ostatnią chwilę, które pozostają niespełnione
- nieodpowiednia organizacja pracy
Prokrastynację można spróbować pokonać samodzielnie. Oto kilka kroków, które warto poczynić w tym zakresie:
- Zastanów się, co powoduje twoje działanie – pomyśl, dlaczego odkładasz sprawy na później i wykonujesz je na ostatnią chwilę. To pozwoli ci odnaleźć przyczynę problemu i pozbyć się go.
- Zmień nawyki – jeśli w twoim przypadku prokrastynacja spowodowana jest złymi nawykami, zmień je. Warto pielęgnować w sobie dobre nawyki, szczególnie takie, które sprzyjają twojej pracy i efektywności działania.
- Bądź odpowiedzialny – dojrzała osoba jest odpowiedzialna. Pamiętaj, że to twoje życie i trzeba wziąć za nie odpowiedzialność.
- Pamiętaj o planowaniu – dzięki niemu łatwiej zrealizować wszystkie zadania i obowiązki, a przy tym zachować równowagę między pracą, a odpoczynkiem. Planowanie także bardzo motywuje.
- Wyznaczaj cele – określ kiedy chcesz je osiągnąć i jakie działania podejmiesz, aby je zrealizować. To pomaga prężnie działać i motywuje.
- Działaj – po prostu działaj. Może wydawać się to głupią radą, ale jest ona prawdziwa i dobra. Bez działania nie będzie efektów i nie będzie sukcesu. Pierwszy krok może być trudny, ale jest niezbędny więc musisz się zmobilizować i go wykonać, a później prężnie przeć do przodu.
Podsumowanie
Prokrastynacja może dopaść każdego z nas. Jednak nie każda sytuacja, w której odkładamy coś na później jest groźna. W przypadku bardzo ważnych zadań i celów, takie działanie powoduje negatywne skutki, które często wpływają na samopoczucie i poziom zadowolenia z życia. Warto więc walczyć z pokusą i starać się wykonywać wszystko w określonym terminie. Pierwszy krok jest najtrudniejszy, ale najpotrzebniejszy aby zrealizować cel. Skup się na pozbyciu się negatywnych nawyków, a dbaj o te dobre i nie zapomnij o odpowiedniej motywacji, a także planowaniu działań.